Çeleken käninden soňra Nebitdag käni Türkmenistandaky iň baý nebit känleriniň biri hasaplanylýar. 1930-njy ýylyň 2-nji aprelinde bu kände uly nebit gorlarynyň bardygy tassyklanyldy. Bu açyş akademik I.M. Gubkiniň we onuň kärdeşleriniň ylmy çaklamalary arkaly mümkin boldy. Bu açyş 11-nji guýunyň burawlanmagyndan soň amala aşyryldy we şol guýudan güýçli nebit akymy alyndy. Geolog alymy I.M. Gubkiniň 1931-nji, 1933-nji we 1934-nji ýyllarda bu käne iş sapary bilen üç gezek gelendigi hemmä mälimdir.
Alymyň başlangyjy bilen 13-nji guýy burawlandy. Emma bu guýy taslama çuňlugyna ýetmedi, sebäbi 440 metr çuňlukda "IIIA" kuwwatly gyzyl reňkli bir gatlak açyldy. Bu ýer täsin bir ýere öwrüldi: 13-nji guýy 20 günüň dowamynda 110 müň tonnadan gowrak nebiti çykardy, bu bolsa bir günde ortaça 5,5 müň tonna deňdir. Bu barada "Türkmenistanyň Nebiti: 100 ýyl" atly kitapda hem agzalýar. Şeýlelikde, 13-nji guýy Nebitdag käniniň taryhyna altyn harplar bilen ýazylan guýy hökmünde girizildi. 13-nji guýudan soňra 52-nji guýy burawlandy we şol guýy degişli döwürde günde 450 tonna nebit berdi.
Tejribeli nebitçileriň aýtmagyna görä, 13-nji guýudan çykarylan nebit känleri "gara altyna" öwrülip, şol ýerde kiçijik nebit kölüni emele getirdi. Bu kölden uzak wagtlap nebit çykarylyp alyndy. 1933-nji ýylyň 3-nji fewralynda Çelekene demir ýol wagonlary arkaly 1090 tonna taýýar nebit önümi iberildi.
13-nji guýynyň aýratynlygy onuň henizem işlemeginde jemlenýär we ol häzirki wagtda hem girdeji getirýär. Bu iň köne işleýän guýy bolup, her gün 3,5-4 tonna nebit çykaryp, suw derejesiniň ortaça 65%-e barabardygyny görkezýär. Häzirki wagtda onuň işinde ştangaly nasos usuly ulanylýar. Guýy Nebitdag käniniň ilkinji nebit we gaz gatlagynda ýerleşýär. Häzirki wagtda bu guýy "13-nji bis guýusy" ady bilen tanalýar. Latynça "bis" sözi "yzygiderli işleýän", "aýratyn", "täsin" diýen manyny berýär.
1935-nji ýylyň 21-nji martynda nebitçi-ekspert F.P. Ežow tarapyndan 13-nji guýuda dikeldiş işleri tamamlandy we şondan soň onuň gündelik önümçiligi 500 tonna nebite ýetdi. 1983-nji ýyla çenli guýy çöpçek (черпак) usuly bilen işledi, soňra bolsa ştangaly nasoslar (ŞGN) oturdylyp, şu güne çenli önüm bermegini dowam etdirýär.
I.M. Gubkiniň ýolbaşçylygynda alymlardan we ýerli ýolbaşçylardan düzülen topar Nebitdag käniniň geljegi we ähmiýeti barada giňden pikir alyşdy. 1933-nji ýylyň fewral aýynda käniň ýokary gyzyl gatlagyny senagat taýdan ähmiýetli diýip ykrar etmek kararyna gelindi. Düzülen meýilnama 83 sany täze guýyny burawlamagy we nebit önümçiligini ýyllyk 70 müň tonnadan 150 müň tonna çenli artdyrmagy göz öňünde tutdy. 1935-nji ýylda tamamlanan bäş sany guýy günde 400-500 tonna çenli nebit çykaryp başlady. Şol döwürde Nebitdag nebit gorlary we önümçiligi boýunça ähli nebit känleriniň arasynda öňdebaryjy üçlüge girýärdi.
I.M. Gubkin Nebitdag känine bagyşlanan ýazgylarynda şeýle belleýär: "Nebitdag käniniň iň uly we giňden ösýän nebit känleriniň birine öwrüljekdigi we biziň diňe bir nebit meýdanyny däl-de, eýsem bu ýerde tutuş nebit sebitini açjakdygymyz düşnüklidir".
"Türkmennebit" Döwlet konserniniň "Nebitgazylmytaslama" institutynyň uly ylmy işgäri Saparmyrat Artykowyň bellemegine görä, guýularyň işlemegi üçin ulanylýan çuňluk nasoslarynyň (глубинные насосы) tehniki häsiýetnamalaryny we ulanyş parametrlerini göz öňünde tutup, ýerasty we ýerüsti enjamlary dogry saýlamak zerurdyr. Çuňluk nasoslarynyň ulanylmagy belli bir kynçylyklary döredip biler, bu bolsa guýularyň işini optimizirlemek üçin yzygiderli ölçegleriň we barlaglaryň geçirilmegini talap edýär. Şol barlaglaryň netijesine görä, guýuda parafin, palçyk ýa-da gaz bar bolsa, degişli gurallary saýlap almak ýa-da guýynyň ýagdaýyna we ulanylýan mehanizmlere baglylykda tehniki parametrleri üýtgetmek mümkin.
Ştangaly nasoslar nebiti mehaniki usulda çykarmagyň esasy usullarynyň biridir. Bu usul ştangalar arkaly dolandyrylýan porşenli nasoslaryň ulanylmagyna esaslanýar. Nasoslaryň hakyky önümçiligi teoriýa taýdan çaklanylan netijeden pes bolýar. Saparmyrat Artykowyň bellemegine görä, önümçiligiň ýokary bolmagy mümkin bolsa-da, ol diňe dürli ýagdaýlarda teoriýa görkezijilerinden ýokary bolup biler.
