Nebitgaz pudagy, milli ykdysadyýetiň esasy bölekleriniň biri bolmak bilen, garaşsyz, hemişelik bitarap Türkmenistanyň syýasy-ykdysady taslamalaryň durmuşa geçirilmegine, ýurduň ösüşine we güllemegine, ýaşaýyş derejesiniň ýokarlanmagyna we türkmen halkynyň abadançylygynyň üpjün edilmegine ýardam berýär.

Bu ugurda pudak üçin öňde goýlan maksatlaryň ýerine ýetirilmegine tarap uly ädimler ädildi. Ýangyç-energetika toplumynyň kärhanalary döwrebaplaşdyryldy, olaryň netijeliliginiň ýokarlandyrylyldy we öndürilýän önümleriň görnüşleriniň giňeldildi. Bu meseleler 2025-nji ýylyň başynda — «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» mynasybetli geçirilen Hökümet mejlisleriniň gün tertibinde öz beýanyny tapdy.

Pudagyň kärhanalarynyň döwrebaplaşdyrylmagyna, Aşgabatda we welaýatlarda täze ýaşaýyş toplumlarynyň, senagat zolaklarynyň we dürli önümçilikleriň döredilmegi boýunça giň gerimli işler göz öňünde tutulyp, olara aýratyn üns berildi.

Ministrler Kabinetiniň mejlislerinde sarp edijilere nebit önümleri bilen üpjünçiligiň hilini ýokarlandyrmaga, nebit önümleri sarp edijiler üçin hyzmat nokatlarynyň sanyny artdyrmaga, ýerli sarp edijileri we tranzit ulaglary ýangyç bilen üpjün etmek üçin döwrebap hyzmatlaryň döredilmegine gönükdirilen çäreler baradaky hasabatlar diňlenildi.

Hususan-da, bu bilen baglylykda «Türkmennebit» döwlet konserniniň nebiti gaýtadan işleýän zawodlarynyň döwrebaplaşdyrylmagy boýunça anyk teklipler görkezildi.

Bellenişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň pudaga degişli kärhanalaryň kuwwatyny netijeli ulanmak baradaky tabşyryklaryna laýyklykda, nebiti gaýtadan işlemek, ýerli sarp edijileri nebit önümleri bilen üznüksiz üpjün etmek we olaryň daşarky bazarlara eksportynyň möçberini artdyrmak maksady bilen, Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda we Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän zawodynda zerur işler alnyp barylýar. Bu uly kärhanalar türkmen nebit pudagynyň esasy sütünleri bolup, ýokary oktanly etilsiz awtomobil benzinlerini, awiasiýa, ýagtylandyryş we tehniki gazýaklary, suwuklandyrylan gazy, dürli görnüşli dizel ýangyjyny we ýaglaryny we polipropileni, elektrod ýakylan koksy, ýol we gurluşyk bitumlaryny, dürli galyňlykdaky gaplama plýonkasyny we ş.m. öndürýärler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurtda nebit-himiýa senagatynyň ösdürilmegine, nebiti gaýtadan işleýän zawodlaryň döwrebaplaşdyrylmagyna, ýerli sarp edijileriň we daşarky bazarlary nebit önümleri bilen ýeterlik möçberde üpjün edilmegine uly ähmiýet berilýändigini nygtaýar. Bu bilen baglylykda ýurt Baştutanymyz pudaga degişli kärhanalaryň önümçilik kuwwatlylygyny artdyrmak üçin döwrebap tehnologiýalaryň we giňişleýin çäreleriň durmuşa geçirilmeginiň zerurdygyna hemişe ünsi çekýär.

Ýangyç-energetika toplumynyň döwletiň syýasy-ykdysady tagallalaryny durmuşa geçirmekdäki ähmiýetini belläp, nebitgaz pudagynyň ýerli elektrik energiýasy senagatynyň ösüşine goşandy barada ýatlatmak möhümdir. Mälim bolşy ýaly, döwlet energiýa paýlaýyş ulgamyna girýän birnäçe döwrebap elektrik stansiýalary tebigy gazda işleýär.

Bu ugurda uglewodorod serişdeleriniň gaýtadan işlenmegi boýunça innowasion önümçilikleriň emele getirilmeginiň dowam etdirilmegi hem möhümdir. Goýlan maksatlara ýetmekde uglewodorod serişdeleriniň gaýtadan işlenmegine ýöriteleşen önümçilik toplumlar hem ýardam berýär. Olaryň arasynda Balkan welaýatynda ýerleşýän Gyýanly şäherçesindäki polimer zawody bar. Bu zawod ýokary dykyzlykly polietileni we dürli görnüşli polipropileni öndürýär, bu önümler dünýä we ýerli bazarlarda uly islegden peýdalanylýar. Şeýle hem Ahal welaýatynda tebigy gazdan ekologiýa taýdan arassa benzin öndürýän zawod bar.

Goýlan meýilnamalaryň üstünlikli ýerine ýetirilmegine nebiti we tebigy gazy gaýtadan işlemekde ýöriteleşen döwrebap toplumlaryň dowamly gurluşygy, şeýle hem Hazar deňziniň türkmen böleginde, «Galkynyş» ýatagynda sanly tehnologiýalaryň, döwrebap enjamlaryň we programmalarıň ulanylmagy arkaly perspektiwli ýataklaryň çalt senagatlaşdyrylmagy ýardam berýär.

«Ýurduň nebitgaz senagatyny 2030-njy ýyla çenli ösdürmek boýunça Döwlet maksatnamasynyň» çäginde strategiýa taýdan möhüm taslama — Türkmenistan–Owganystan–Pakistan–Hindistan gaz geçirijisine, «Bagtyýarlykdaky» täze ýataklaryň işe girizilmegine, uglewodorod serişdelerini gaýtadan işlemek boýunça iri senagat desgalarynyň gurluşygyna, şol sanda nebit-himiýa, gaz-himiýa pudaklaryna we elektrik energiýasyna degişli bolanlara, gaz kompressor stansiýalaryna we täjirçilik gazyny öndürýän zawodlara, her welaýatda polietilen we polipropilen, kauçuk we polistirol, poliwinhibrid, metanol, tekstil sintetiki süýümleri öndürýän täze gaz-himiýa toplumlarynyň gurluşygyna aýratyn üns berilýär. Şeýle hem wodorod ýangyjynyň we bioýangyjyň öndürilşini ýola goýmak möhümdir.

Ýurtda nebit-himiýanyň dowamly ösüşi, ýerli bazaryň ýokary hilli nebit önümleri bilen üpjün edilmegi uglewodorod serişdeleriniň gaýtadan işlenilmeginiň ýokarlandyrylmagyny we optimizasiýasyny talap edýär. Mälim bolşy ýaly, nebit diňe ýangyç däl, eýsem ähli himiýa senagatynyň esasyny düzýär, bu özboluşly çig mal bolup, döwrebap tehnologiýalar arkaly gündelik durmuşda ulanylýan giň möçberli önümleri, şol sanda egin-eşikleri, aýakgaplary, plastik önümleri, boýaglary we ş.m. öndürmäge mümkinçilik berýär.

Nebit önümleriň görnüşleriniň köpelmegine gönükdirilen meseleleri çözmekde ekologiýa ýagdaýyna aýratyn üns berilýändigini bellemek möhümdir we ekologiýa taýdan howpsuz önümçilikleriň ornaşdyrylmagy ileri tutulýar.

Umuman, «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022–2052-nji ýyllar aralygynda syýasy-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» göz öňünde tutulan meseleleriň ýerine ýetirilmegi we onuň iň möhüm bölegi bolan nebitgaz senagaty bolsa Türkmenistanyň ykdysady güýjüniň artdyrylmagyna, türkmen halkynyň abadançylygynyň ýokarlanmagyna hyzmat eder.